Færslan var fyrst birt á Moggabloggi höfundar 24.2.2012. Efnisflokkur: Staða almennings

Mjök erum tregt

tungu at hræra

eða loptvætt

ljóðpundara;

esa nú vænligt

of Viðurs þýfi

né hógdrægt

ór hugar fylgsni.

Svo hefur Egill Skallagrímsson Sonatorrek sitt. Ekki þarf ég líkt og Egill að syrgja syni mína, en mjög er mér samt tregt tungu að hræra og orð mín eru ekki hógdræg úr hugarfylgsni.

Í gærdag skrifaði kona athugasemd inn á færslu hjá mér. Hún kallar sig Hönnu. Vil ég vekja athygli á skrifum hennar vegna þess að þetta er enn ein sendingin sem ég mér berst, þar sem fólk sér ekki aðra leið út úr vandræðum sínum en að taka líf sitt.

Hanna setti inn tvær athugsemdir. Sú fyrri hljómar svona:

Blessaður
ég er 60 ára fráskilin með 4 uppkomin börn og keypti mér íbúð við skilnaðinn 2005, sem ég átti tæp 50% í. Greiðslur á mánuði áttu að vera um 40 þúsund krónur. Lánið var tekið hjá spron með föstum 4,15% vöxtum í 40 ár. Upphæðin var 10 milljónir. Í dag þarf ég að borga rétt rúmlega 80 þúsund og lánið er komið í 18 milljónir. Ég missti vinnuna 2010 og nú get ég bara ekki meir. Drómi leyfði mér að frysta lánið í heilt ár en afborganir hafa nú lagst á mig að fullum þunga.
Ég sé fram á að eina atvinnan sem ég fæ sökum aldurs er væntanlega skúringar eða sjoppuvinna. Launin fyrir það munu aldrei duga fyrir öllum nauðsynlegum útgöldum, hvað þá að reka bíl eða fara í frí. Nú nenni ég ekki meiru. Búin að vinna alla mína hundstíð og algerlega fyrirsjánlegt að tíminn sem ég á ólifað fer í peningaáhyggjur og skrimmt. Ég þarf nauðsynlega að komast til tannlæknis en kostnaðarmat hans er um 800 þúsund. Aldrei skal ég leggjast uppá börnin mín enda hafa þau sko meir en nóg með sitt.
Enda kannski fer best á því í þessu "jafnaðar þjóðfélagi" hennar Jóhönnu að maður klári þetta bara sjálfur frekar en að fara í biðröð á elliheimili eða líknadeild þegar þar að kemur.

Og síðari færslan er:

Ég þakka hughreystingarorð en hvað von hef ég er mér spurn? Lottovinning? held ekki. Allt sem ég hef nurlað saman á langri æfi hefur verið tekið af mér og satt best að segja má ég bara þakka fyrir að þurfa ekki á heilbrigðiskerfinu að halda. Tennurnar missi ég eflaust og eftir að hafa verið í þokkaleg vel launuðum störfum allt mitt líf og aldrei skuldað neinum neitt er ég bara búin að fá nóg. Ég skulda ekki bíl, yfirdrátt, vísa eða neitt. Fallast hreinlega hendur við ellinni og sé ekki fram á neitt gleðilegt. Auðvitað á ég yndisleg börn og barnabörn en sé bara fram á að verða baggi á þeim og ég veit nú þegar hafa þau áhyggjur af mér. Ég hef akkúrat ekki ráð á neinu. Ég hef stolt og mér finnst það bara hreinlega alveg óbærileg hugsun að geta ekki tekið þátt í lífun vegna fátæktar. Ég er nú þegar einangruð vegna féleysis og skammar yfir að vera atvinnulaus svona lengi.
Nú þarf ég bara að safna kjarki til að ganga þannig frá málum að það valdi sem minnstri sorg meðal minna nánustu og að það sé borin virðing fyrir ákvörðun minni.

Fyrirgefðu mér, Hanna, ég sá ekki skrifin þín fyrr en lögreglan hringdi í mig í morgun. Já, þeir góðu menn hjá Lögreglu höfðuborgarsvæðisins hringdu í mig til að fá upplýsingar um þig. Eftir að hafa lesið færsluna, sem ég vegna annríkis hafði ekki lesið, þá gaf ég þeim þær upplýsingar sem ég hafði. Ég gerði það vegna þess að þeir báðu um það. Ég vona að þeir hafi fundið þig og taktu þeim sem verndarenglum. Það er a.m.k. einhver sem vakir yfir þér.

Í allan dag er ég búinn að vera að velta fyrir mér hvernig ég ætti að bregðast við þessu. Skrif mín hafa ekki verið hógdræg úr hugarfylgsni. Ég sendi þér fyrst kveðju í morgun og vona ég að þú hafir séð hana. Ef ekki þá birti ég hana til vonar og vara:

Hanna, ég er búinn að vera á kafi og sá ekki færsluna fyrr en vakinn var athygli mín á henni.
Ég hvet þig til að leita aðstoðar fagfólks. Hringdu í Rauðkross línuna og talaðu við fólk þar. Talaðu við börnin þín og barnabörn. Fagnaðu því fallega í lífinu og reyndu að gleyma því slæma. Stígðu frekar fram og fjallaðu um mál þitt svo hægt sé að nota þína reynslu til að bæta kerfið. Svo hægt sé að minnsta kosti fækka þeim sem eru í þínum sporum. Skömmin er ekki þín. Mundu það. Skömmin er kerfisins sem kom þér í þessa stöðu.
Safnaðu kjarki til að tala um mál þitt við alla í kringum þig, til að vinna þig út úr stöðunni. Börnin þín og barnabörn munu lifa við það um aldur og ævi að hafa ekki getað hjálpað mömmu og ömmu. Ekki missa trúna á að þau geti það. Aldrei missa trúna á hið góða í manninum. Mundu að ekki þarf nema eina eldspýtu til að lýsa upp myrkrið í kringum þig og meðan eldspýtan logar hefur myrkrið engin ráð. Notaðu eldspýtuna til að kveikja á kerti og fyrsta kertið til að kveikja á öðru og því þriðja og fjórða o.s.frv.
Fyrst og fremst mundu að skömmin er ekki þín.

Ég veit ekki hvað þær eru orðnar margar svona sendingarnar sem ég hef fengið. Fyrsta barst í febrúar 2009. Sú kona er enn á lífi, en baráttan við bankann sinn hefur hún háð þindarlaust þessi þrjú ár. Er þetta eitthvað líf? Eru peningar fjármálafyrirtækjum svo mikils virði, að þau gleyma að viðskiptavinirnir eru af holdi og blóði.

Nú skora ég á Dróma (þar sem Hanna segist í viðskiptum við fyrirtækið) að fara í gegn um bækur sínar og finna hana Hönnu sem tók lán hjá SPRON árið 2005 og koma til móts við hana. Aldrei ætla ég að voga mér að segja fjármálafyrirtækin bera ábyrgð þegar fólk tekur líf sitt, en þau eru hluti af því umhverfi sem margt örvæntingarfullt fólk er í. Ekki bara það, viðbrögð fjármálafyrirtækjanna eykur oft á örvæntingu fólks.

Til allra fjármálafyrirtækja: Sýnið manngæsku, sýnið skilning, sýnið auðmýkt! Þið munið hagnast á þessu þegar fram líða stundir.

Af allri þeirri auðmýkt sem ég á og virðingu.

Marinó G. Njálsson